آشنایی با کبد و سرطان کبد – بخش اول

آشنایی با کبد و سرطان کبد – بخش اول

کبد یک اندام بزرگ است که در سمت راست بدن، زیر قفسه سینه قرار دارد. کبد، کیسه صفرا و مجاری صفراوی با هم کار می‌کنند تا صفرا تولید، ذخیره و ترشح کنند. صفرا مایعی است که به هضم چربی‌های غذا کمک می‌کند. کبد همچنین خون شما را فیلتر می‌کند و مواد مهم دیگری به نام فاکتورها تولید می‌کند که به عملکرد صحیح بدن شما کمک می‌کنند. این فصل به بررسی کبد و ارائه یک مرور کلی از سرطان کبد می‌پردازد.

کبد دارای دو لوب است، یک لوب راست و یک لوب چپ. خون از طریق شریان کبدی و ورید باب وارد کبد می‌شود. خون از کبد از طریق وریدهای کبدی خارج شده و به ورید تحتانی و سپس به قلب بازمی‌گردد. کیسه صفرا در نزدیکی سمت راست کبد و نزدیک به اولین بخش از روده کوچک (دئودنوم) قرار دارد.

کبد و اندام‌های مجاور

کیسه صفرا، معده، پانکراس، طحال و روده کوچک در نزدیکی کبد قرار دارند

صفرا
سلول‌های کبدی صفرا تولید می‌کنند. صفرا مایعی زرد یا سبز رنگ است که از کلسترول، بیلی‌روبین، نمک‌هایی مانند پتاسیم و سدیم، آب و سایر عناصر موجود در بدن تشکیل شده است. این صفرا به کانال‌های کوچکی جریان می‌یابد که در نهایت وارد مجاری نازک به نام مجاری صفراوی می‌شود. این مجاری به تدریج بزرگتر شده و در نهایت به مجاری کبدی چپ و راست منتهی می‌شوند. مجاری کبدی چپ و راست به هم پیوسته و مجرای کبدی مشترک را تشکیل می‌دهند. مجرای کبدی مشترک با مجرای کیسه صفرا که به کیسه صفرا متصل است، پیوند می‌خورد تا مجرای صفراوی مشترک را تشکیل دهد. مجرای صفراوی مشترک با مجرای پانکراس پیوند خورده و سپس وارد روده کوچک می‌شود تا به هضم غذا کمک کند.

کیسه صفرا

کیسه صفرا یک اندام کوچک گلابی‌شکل است که در زیر کبد قرار دارد. گاهی اوقات به عنوان کیسه‌ای توصیف می‌شود زیرا صفرا را از کبد نگهداری می‌کند. صفرا در کیسه صفرا ذخیره شده و پس از خوردن غذا از طریق مجاری صفراوی وارد روده کوچک می‌شود تا به هضم غذا کمک کند.

سیستم صفراوی-کبدی

کبد بخشی از سیستم صفراوی-کبدی است. “هپاتو” به معنای کبد و “بیلیاری” به کیسه صفرا و مجاری صفراوی اشاره دارد. این دو با هم سیستم صفراوی-کبدی را تشکیل می‌دهند. سیستم صفراوی-کبدی صفرا تولید می‌کند و بخشی از سیستم گوارشی است. سیستم گوارشی غذا را دریافت، تجزیه و تحلیل کرده و مواد مغذی را جذب می‌کند و مواد زائد را از بدن خارج می‌کند. برخی پزشکان پانکراس را نیز بخشی از این سیستم می‌دانند

سرطان کبد گسترش آن

سرطان کبد سرطانی که از کبد شروع می‌شود به عنوان سرطان اولیه کبد شناخته می‌شود. سرطان ثانویه کبد زمانی است که انواع دیگر سرطان‌ها به کبد گسترش پیدا می‌کنند. به عنوان مثال، سرطان می‌تواند از روده (کولون) شروع شده و به کبد گسترش یابد. این حالت به عنوان متاستاز سرطان کولون به کبد شناخته می‌شود.

انواع مختلفی از سرطان اولیه کبد در بزرگسالان وجود دارد. شایع‌ترین نوع آن کارسینوم هپاتوسلولار (HCC) است. نوعی از HCC به نام کارسینوم هپاتوسلولار فیبرولاملار (FLHC) وجود دارد. FLHC افراد کمی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و معمولاً در سنین پایین‌تر رخ می‌دهد.

دومین نوع شایع سرطان اولیه کبد در بزرگسالان کلانژیوکارسینوم داخل کبدی نام دارد که سرطانی از مجاری صفراوی است. سایر سرطان‌های اولیه کبد در بزرگسالان شامل انواع نادر سارکوما است که در سلول‌های رگ‌های خونی کبد شروع می‌شوند. نوع نادر دیگر ترکیبی از کارسینوم هپاتوسلولار و کلانژیوکارسینوم است که به آن تومور نوع مختلط گفته می‌شود.

چگونگی گسترش سرطان کبد سرطان کبد می‌تواند به روش‌های مختلف گسترش یابد. ممکن است به طور مستقیم در کبد گسترش یابد. همچنین می‌تواند به منطقه‌ای دورتر از تومور اولیه که متاستاز دوردست نامیده می‌شود، گسترش یابد. سرطان کبد اغلب به ریه‌ها یا استخوان‌ها متاستاز می‌دهد. این حالت به عنوان متاستاز کبدی شناخته می‌شود.

درون کبد، رگ‌های خونی و لنفاوی وجود دارند. سرطان می‌تواند از طریق خون و سیستم لنفاوی از کبد گسترش یابد. سیستم لنفاوی از شبکه‌ای از رگ‌ها تشکیل شده است که مایعی شفاف به نام لنف را حمل می‌کنند. لنف به سلول‌ها آب و غذا می‌دهد و حاوی سلول‌های سفید خون است که با میکروب‌ها مبارزه می‌کنند. گره‌های لنفاوی لنف را فیلتر کرده و میکروب‌ها را از بین می‌برند. اگرچه امکان‌پذیر است، HCC معمولاً به گره‌های لنفاوی نزدیک گسترش نمی‌یابد.