مراحل سرطان معده بر اساس سیستم TNM

مراحل سرطان معده بر اساس سیستم TNM

مقدمه

سرطان معده، به‌عنوان یکی از مرگبارترین سرطان‌ها در جهان، نیازمند تشخیص دقیق و تعیین مرحله برای انتخاب درمان مناسب است. سیستم TNM (Tumor, Nodes, Metastasis) مبنای استاندارد برای طبقه‌بندی مراحل سرطان‌ معده است و به پزشکان در تعیین پیش‌آگهی و روند درمان کمک می‌کند. در این مقاله، به بررسی مراحل سرطان معده بر اساس سیستم TNM خواهیم پرداخت.

سیستم TNM

سیستم TNM یک طبقه‌بندی بین‌المللی است که برای تشخیص و درمان انواع مختلف سرطان‌ها، از جمله سرطان معده، به‌کار می‌رود. این سیستم بر اساس سه مولفه اصلی شکل گرفته است:

T (تومور): نشان‌دهنده اندازه و میزان گسترش تومور در بافت معده است.

N (گره‌های لنفاوی): بیانگر تعداد و گستردگی درگیری گره‌های لنفاوی اطراف معده می‌باشد.

M (متاستاز): وجود یا عدم وجود متاستاز دوردست (انتشار سرطان به سایر اعضای بدن) را مشخص می‌کند.

مراحل سرطان معده

بر اساس ترکیب مولفه‌های T، N و M، سرطان معده به مراحل مختلفی تقسیم می‌شود که هر یک نشان‌دهنده پیشرفت بیماری هستند.

1. مرحله 0 (کارسینوم درجا )

این مرحله ابتدایی‌ترین و خوش‌خیم‌ترین شکل سرطان معده را نشان می‌دهد. در مرحله 0، سلول‌های غیرطبیعی تنها در سطح داخلی معده موجود هستند و به هیچ بخشی نفوذ نکرده‌اند. درمان معمولاً شامل جراحی برای برداشتن این سلول‌ها و جلوگیری از پیشرفت به مراحل خطرناک‌تر است.

در بعضی موارد در صورت تشخیص زودهنگام  میتوان به شیوه آندوسکوپی ضایعه را برداشت ،بدون نیاز به درمان های تکمیلی و کمکی .

2. مرحله I

در مرحله I، تومور شروع به نفوذ به لایه‌های داخلی معده کرده است. این مرحله خود به دو زیرمرحله تقسیم می‌شود:

مرحله IA: تومور محدود به لایه مخاطی و زیرمخاطی است.

مرحله IB: تومور ممکن است به لایه‌های عضلانی رسیده باشد، یا در صورت نفوذ محدود، تا یک یا دو گره لنفاوی را درگیر کند.

3. مرحله II

در این مرحله، تومور به لایه‌های عمیق‌تر معده گسترش یافته یا تعداد بیشتری از گره‌های لنفاوی را تحت تأثیر قرار داده است. مانند مرحله I، این نیز به دو زیرمرحله تقسیم می‌شود:

مرحله IIA: تومور به لایه‌های عضلانی یا زیرسروز رسیده و تا دو گره لنفاوی درگیر شده‌اند.

مرحله IIB: تومور ممکن است به لایه‌های بیشتر از معده نفوذ کرده و تا سه تا پنج گره لنفاوی را درگیر کند، یا به لایه سروز رسیده باشد.

4. مرحله III

مرحله III نشان‌دهنده پیشرفت بیشتر تومور و درگیری بیشتر گره‌های لنفاوی است. این مرحله به چند زیرگروه تقسیم می‌شود که بر اساس پیشرفت تومور و تعداد گره‌های لنفاوی درگیرکننده متغیر هستند:

مرحله IIIA: تومور به لایه‌های عمیق‌تر  گسترش یافته و بین شش تا 15 گره لنفاوی را درگیر کرده است.

مرحله IIIB: تومور از لایه معده عبور کرده و به بافت‌های مجاور رسیده و یک تا دو گره لنفاوی درگیر شده‌اند.

مرحله IIIC: تومور به سایر اندام‌های مجاور رسیده و 16 یا بیش از 16 گره لنفاوی را درگیر کرده   است.

5. مرحله IV

مرحله نهایی و پیشرفته‌ی سرطان معده، یعنی مرحله IV، زمانی است که سرطان به اندام‌های دوردست مانند کبد، ریه‌ها یا استخوان‌ها متاستاز داده است. این وضعیت نشان‌دهنده یک مرحله پیشرفته و اغلب با پیش‌بینی نامطلوب همراه است. درمان در این مرحله اغلب تنها به تسکین علائم و بهبود کیفیت زندگی تمرکز دارد.

اهمیت شناخت مراحل سرطان معده

شناخت و ترکیب‌بندی دقیق مراحل سرطان معده بسیار حیاتی است زیرا انتخاب روش‌های درمانی متناسب با هر مرحله صورت می‌گیرد. در مراحل اولیه، امکان بهره‌گیری از جراحی و درمان‌های دارویی با هدف حذف کامل تومور و جلوگیری از گسترش آن وجود دارد. اما در مراحل پیشرفته‌تر، درمان‌ها ممکن است شامل ترکیبی از شیمی‌درمانی، پرتودرمانی و مراقبت‌های تسکینی برای بهبود کیفیت زندگی بیمار باشد.

مداخلات درمانی بر اساس مراحل

مراحل اولیه (0 و I): جراحی معمولاً به عنوان روش اصلی در این مراحل استفاده می‌شود. گاهی اوقات شیمی‌درمانی به دنبال جراحی برای کاهش خطر عود بیماری پیشنهاد می‌شود.

مراحل متوسط (II و III): ترکیبی از جراحی، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی بمنظور کاهش اندازه تومور و پاکسازی گره‌های لنفاوی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مرحله پیشرفته (IV): تمرکز بر مراقبت‌های تسکینی و بهبود کیفیت زندگی بیمار است، با استفاده از شیمی‌درمانی و روش‌های تسکینی.

چالش‌های طبقه‌بندی و درمان

با وجود اینکه سیستم TNM ابزار قدرتمندی است، اما چالش‌هایی مانند تنوع زیستی تومورها، پاسخ‌های متفاوت به درمان و تغییرات تومور در طول زمان وجود دارد. تحقیقات مستمر و استفاده از رویکردهای نوین مانند بیومارکرها می‌تواند کمک شایانی به تشخیص دقیق‌تر و درمان مؤثر‌تر می انجامد.

نتیجه‌گیری

شناخت مراحل سرطان معده با استفاده از سیستم TNM ابزار مهمی است که به کشف و مدیریت این بیماری کمک می‌کند. توانایی تشخیص و تمایز مراحل مختلف به پزشکان امکان می‌دهد تا برنامه‌های درمانی مناسب و شخصی‌سازی شده‌ای ارائه دهند. با توجه به پیشرفت‌های علمی و تکنولوژیکی، امید است که توانایی‌های تشخیصی و درمانی تیم تهران انکولوژی همچنان بهبود یابد و بیماران بتوانند از نتایج بهتر و زندگی با کیفیت‌تری بهره‌مند شوند.